Công trình trong quy hoạch 1/500 có cần giấy phép xây dựng không?
Quy hoạch 1/500 là một trong những loại bản đồ quy hoạch quan trọng trong lĩnh vực xây dựng và quản lý đô thị. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn thắc mắc liệu công trình nằm trong khu vực đã có quy hoạch 1/500 có bắt buộc phải xin giấy phép xây dựng hay không. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa quy hoạch 1/500 và thủ tục xin phép xây dựng.
I. Khái niệm quy hoạch 1/500 là gì?
Quy hoạch 1/500, hay còn gọi là bản quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, là hình thức thể hiện chi tiết về quy hoạch sử dụng đất, hạ tầng kỹ thuật, cảnh quan kiến trúc và tổ chức không gian trong một khu vực cụ thể. Đây là công cụ quan trọng để triển khai quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch chung đã được duyệt.
Theo Luật Quy hoạch đô thị 2009, bản vẽ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được dùng để cụ thể hóa:
- Ranh giới và chỉ tiêu sử dụng đất theo từng lô;
- Quy hoạch hệ thống giao thông, cấp – thoát nước, cây xanh, công trình công cộng;
- Yêu cầu về thiết kế công trình, không gian kiến trúc và môi trường.
Quy hoạch 1/500 được xem là căn cứ để cơ quan chức năng xem xét cấp giấy phép xây dựng và nhà đầu tư triển khai dự án.
Xem thêm: Bản vẽ quy hoạch 1/500 là gì? Điều kiện và quy trình lập bản vẽ – Trường Lũy
II. Công trình trong quy hoạch 1/500 có phải xin giấy phép xây dựng không?
Câu trả lời là có thể có hoặc không, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể theo quy định của Luật Xây dựng 2014 sửa đổi 2020.
Trường hợp được miễn giấy phép xây dựng nếu:
Theo khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng sửa đổi, một số công trình trong quy hoạch 1/500 được miễn giấy phép xây dựng khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
- Là nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 07 tầng;
- Nằm trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở hoặc khu đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500.
Đây là điểm đặc biệt giúp các chủ đầu tư tiết kiệm thời gian và thủ tục nếu dự án đã hoàn thiện các bước quy hoạch chi tiết và được chấp thuận chính thức.
Trường hợp vẫn phải xin giấy phép nếu:
- Công trình không thuộc dự án đã được phê duyệt quy hoạch 1/500;
- Quy hoạch chưa được duyệt chính thức bởi cơ quan có thẩm quyền;
- Nhà ở riêng lẻ cao từ 7 tầng trở lên;
- Chủ đầu tư muốn điều chỉnh thiết kế hoặc xây dựng khác so với thiết kế được duyệt.
III. Xây dựng sai thiết kế trong quy hoạch 1/500 có bị xử lý không?
Câu trả lời là có. Dù công trình được miễn giấy phép xây dựng, nếu thi công sai với thiết kế đã phê duyệt trong quy hoạch 1/500, công trình vẫn có thể bị xử phạt hoặc thậm chí phá dỡ.
Các trường hợp bắt buộc phá dỡ gồm:
- Xây dựng sai quy hoạch hoặc vượt chỉ tiêu cho phép;
- Xâm phạm khu vực cấm xây dựng;
- Lấn chiếm đất công hoặc đất không được cấp phép sử dụng;
- Vi phạm thiết kế được duyệt trong trường hợp được miễn giấy phép xây.
IV. Quy trình phá dỡ công trình vi phạm quy hoạch 1/500
Nếu công trình xây sai thiết kế đã được phê duyệt trong quy hoạch 1/500, việc phá dỡ sẽ thực hiện theo trình tự sau:
- Bước 1: Lập phương án phá dỡ, kèm theo quyết định cưỡng chế nếu có;
- Bước 2: Thẩm định và phê duyệt phương án phá dỡ nếu công trình ảnh hưởng đến an toàn cộng đồng;
- Bước 3: Tiến hành phá dỡ theo kế hoạch đã duyệt;
- Bước 4: Nghiệm thu kết quả và giám sát toàn bộ quá trình phá dỡ.
IV. Kết luận
Việc một công trình nằm trong quy hoạch 1/500 không đồng nghĩa với việc được miễn hoàn toàn thủ tục xin giấy phép xây dựng. Việc được miễn hay không phụ thuộc vào loại công trình, quy mô, và tình trạng pháp lý của dự án. Đồng thời, kể cả trong trường hợp miễn giấy phép, chủ đầu tư vẫn phải tuân thủ nghiêm ngặt thiết kế và quy hoạch đã được duyệt, nếu không sẽ đối mặt với nguy cơ xử lý vi phạm hoặc cưỡng chế phá dỡ.